gedichten langs de geul valkenburg

Gerhardt, Ida G.M.

IDA G.M. GERHARDT

(1905 Gorcum - 1997 Warnsveld)

Ida Gerhardt studeerde Oude Talen in Leiden. Zij was werkzaam in het onderwijs. Gerhardt had onder meer de leiding over de gymnasiumafdeling van de vooruitstrevende De Werkplaats Kindergemeenschap van Kees Boeke.

Kenners rekenen haar tot de grootste Nederlandse dichteressen van de twintigste eeuw, zoals blijkt uit de vele belangrijke prijzen, die zij vanaf 1945 tot en met 1979 voor haar werk ontving, onder andere driemaal de Herman Gorterprijs, de Prijs voor Meesterschap van de Maatschappij der Nederlandse Letteren en als eerste Nederlandse dichteres de P.C. Hooftprijs en de Martinus Nijhoffprijs.

Gerhardt liet zich in haar gedichten vooral inspireren door haar ongelukkige jeugd, schijnheiligheid en het verloren gaan van het Nederlandse landschap. Zij schreef in een sobere taal, die meestal nuchter en verstandelijk aandoet, maar levend en levendig blijft door vleugjes humor, gevoel en fantasie. Later kreeg zij aanvallen van paranoia. Haar waandenkbeelden zijn ook in haar vroegere werk terug te vinden.

Zij bracht vanaf 1940 tot en met 1981 25 bundels uit, onder andere Kosmos (1940); Het Veerhuis (1945); De Hovenier (1961); Verzamelde Gedichten (1985) en De Adelaarsvarens (1988).

Gerlach, Eva

EVA GERLACH

(1948 Amsterdam)

Eva Gerlach is het pseudoniem van Margaret Dijkstra. Zij schrijft zowel gedichten voor kinderen als voor volwassenen. Gerlach debuteerde met regelmatig ogende, strakke maar ironische gedichten. In de loop der jaren begon zij vrijere versvormen te hanteren, waarin de thematiek vrijwel onveranderd bleef: het persoonlijke leven, waaruit de doden nooit verdwijnen. De bundels van Gerlach worden vaak herdrukt en zij wordt gezien als een belangrijke dichter, die in 2000 de P.C. Hooftprijs ontving. In 1999 werden haar verzamelde gedichten uitgegeven; in 2010 verscheen een nieuwe verzamelbundel: Het gedicht gebeurt nu.

Gorter, Herman

HERMAN GORTER

(1864 Wormerveer - 1927 St-Joost-ten-Noode, Brussel)

Herman Gorter stamde uit een geslacht van doopsgezinde predikanten. Hij studeerde klassieke talen in Amsterdam, en maakte een tijdlang deel uit van de dichtersgroep de Tachtigers, die wilden breken met de traditie en een nieuwe poëzie voorstonden. In 1889 verscheen Mei. Een gedicht , het werk dat hem zijn grote roem in de Nederlandse poëzie heeft bezorgd. Na een korte periode als leraar klassieke talen en een diepe geestelijke crisis vond hij een nieuwe vaste grondslag in zijn leven in de filosofie van Spinoza. Hij brak met het esthetisme van de Tachtigers, en zijn filosofische opvattingen verschoven van een mystieke oriëntatie naar gemeenschapsdenken. In 1897 werd hij lid van de SDAP. Tot zijn dood bleef hij intensief betrokken bij socialistische bewegingen.

Hamelink, Jacques

JACQUES HAMELINK

(1939 Driewegen)

 

Hamelink behaalde de akte M.O.-Nederlands en gaf drie jaar les in Terneuzen.

Het belangrijkste thema in het werk van Jacques Hamelink is de dreiging die de natuur op de mens uitoefent. De auteur werd in 1964 o.a. onderscheiden met de Vijverbergprijs. Voor In een lege kamer een garendraadje ontving hij in 1981 de Busken Huetprijs. De gedichtenbundel Gemengde tijd werd bekroond met de Herman Gorterprijs. Jacques Hamelink publiceerde onder meer in Merlyn, Nieuw Vlaams Tijdschrift, Ons Erfdeel, Podium, Raster en Tirade. Hamelink was ook als vertaler actief.

Hanlo, Jan

JAN HANLO

(1912 Bandoeng - 1969 Maastricht)

Jan Hanlo verhuisde in 1913 naar Deurne en in 1927 naar Broekhem.

Hij debuteerde in 1952 met de bundel The Varnished - Het geverniste. In zijn beweeglijke dichtkunst treft men soms een merkbare humor aan, die tederheid in zich heeft.

Vanaf zijn achttiende jaar woonde hij afwisselend in Amsterdam en Broekhem. Ondanks psychische problemen kwam hij tot een relatief groot oeuvre. In zijn latere jaren leefde de diepgelovige Hanlo een teruggetrokken leven. In 1958 verscheen zijn Verzamelde Gedichten. Na zijn dood werden nog meerdere van zijn werken uitgegeven waaronder de tweedelige bundel Brieven. Zijn biografie verscheen in 1998 van de hand van Hans Renders.

Herberghs, Leo

LEO HERBERGHS

(1924 Heerlen – 2019 Heerlen)

Leo Herberghs is journalist en dichter. Hij werkte mee aan een groot aantal tijdschriften. In zijn omvangrijke oeuvre laat hij zich vaak inspireren door het Limburgse landschap, dat hij al wandelend verkent. Hij beschrijft zijn onderwerpen niet waarheidsgetrouw, maar geeft er als het ware een eigen draai aan.

Herberghs debuteerde in 1946 met de dichtbundel Refugium. Zijn barokke woordkeuze in het begin van zijn dichterscarrière versoberde geleidelijk. De bundels Heilig weer (1978) en Gerucht (1981) gaan vooral over vergankelijkheid en de dood van mens en natuur. In de bundel Avond uit 1989 komt de barokke vormgeving terug. In 1998 verscheen een bloemlezing uit zijn poëzie door Jolanda Bloemen, Wiel Kusters en Ben van Melick getiteld Portret van een landschap. Gedichten 1953-1997.

Zijn nieuwste bundel Hij, de langzaamste van allen, is verschenen in 2011. Tijdens de presentatie van deze bundel werd hem een koninklijke onderscheiding (ridder in de orde van Oranje-Nassau) uitgereikt.

Hermans, Paul

PAUL HERMANS

(1953 Maastricht)

Paul Hermans studeerde klinische psychologie en psychogerontologie aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Hij werkt als psycholoog in verschillende centra voor dementerende ouderen in de regio Brunssum/Schinnen.

Vanaf 1982 tot 1984 publiceerde hij onder het pseudoniem P.J. Donnee gedichten in literaire tijdschriften. Dit gebeurde daarna onder zijn eigen naam. In zijn gedichten staat doorgaans de herinnering voorop. Hermans combineert traditie en experiment op een persoonlijke manier, waarmee hij in de Nederlandse dichtkunst een geheel eigen plaats inneemt.

Hij debuteerde in 1992 met de dichtbundel Een kern van oppervlakkigheid. Tot en met 2007 volgden nog vier bundels, en in 2010 verscheen zijn meest recente: Spraakdoorn. Ondanks zijn kleine oeuvre ontving hij in 2003 voor zijn poëzie de Halewijnprijs, de literatuurprijs van de Stad Roermond.

Van der Hoek, Rouke

VAN DER HOEK, ROUKE

(1952 Eindhoven).

Rouke van der Hoek (1952, Eindhoven) woont sinds 1980 in Zuid-Limburg (o.a. tussen 1986 en 2013 in de buurt Weert bij Meerssen) en schrijft nog langer gedichten. 'Verrassende poëzie, bij geen stroming onder te brengen', schreef een jury. Zijn laatste drie bundels - Het magnetische noorden (2001), Bodemdaling (2005) en Wolventeldag (2008) - verschenen bij Uitgeverij Atlas in Amsterdam. Tussen 2014 en 2016 was hij stadsdichter van Sittard-Geleen.

 

Jennissen, Simone

SIMONE JENNISSEN

Simone heeft als leerling van het Sophianum het gedicht WOORDENSTROOM geschreven.

Ik loop alsmaar door in doodse stilte,
Met mijn handen in de zakken, om me heen kijkend.
En ik zie hoe het waterstroompje voorbij glijdt.
Ik voel de zon die zich een weg baant door het bladerdak,
Ik slaak een te harde zucht, de bomen schrikken,
Dan, loop ik alsmaar door in doodse stilte.
Ik hoor ze heus wel, die fluisterende stemmen,
Ergens heel ver weg; boze, pijnlijke woorden,
En ik zie hoe het waterstroompje voorbijglijdt.
Het stroompje wordt een stroom, een rivier van roddel en kritiek,
En ik wil het niet meer horen! Ik wil rennen, schreeuwen, weg!
Maar, ik loop alsmaar door in doodse stilte.
De stroom van botte mensen is sterk, sleurt me mee,
En hoe hevig ik ook tegenspartel, ik moet blijven lopen,
En zien hoe het stroompje voorbijglijdt.
Ik huil, verzwakt door de woordenstroom,
Niet meer in staat te vechten, laat ik me erdoor meevoeren.
Ik loop alsmaar door in doodse stilte,
En ik zie hoe het waterstroompje voorbijglijdt.

Kemp, Pierre

PIERRE KEMP

(1886 Maastricht - 1967 Maastricht)

Pierre Kemp was werkzaam als plateelschilder bij Société Céramique in Maastricht-Wijck en vervolgens op de loonadministratie van de mijn Laura & Vereeniging in Eygelshoven. Veel van zijn gedichten ontstonden tijdens de treinreis tussen zijn woonplaats Maastricht en Eygelshoven. Naast dichter was Kemp schrijver en kunstschilder.

In 1910 publiceerde hij zijn eerste gedicht Klokken in De Limburger Koerier (onder het pseudoniem Robert Ree). Vier jaar later verscheen zijn eerste dichtbundel. Hij demonstreerde in zijn bekendste bundel De Engelse verfdoos (1956) een geheel eigen ritme, een virtuoos taalgebruik en een eigen ‘kleur’.

Zijn werk werd vele keren bekroond, onder andere met de Constantijn Huygensprijs (1956) en de P.C. Hooftprijs voor zijn gehele oeuvre (1958). In 2010 verscheen zijn biografie van de hand van Wiel Kusters.

Kemps, Lotte

KEMPS, LOTTE.

 

Lotte Kemps was winnares van de Stella Maris dichtwedstrijd 2013.

 

Kopland, Rutge

RUTGER KOPLAND

(1934 Goor – 2012 Glimmen)

Rutger Kopland is het pseudoniem van Rudi van den Hoofdakker, emeritus hoogleraar biologische psychiatrie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is een autoriteit op het gebied van depressiebestrijding door middel van lichttherapie en slaapverschuiving.

In zijn vroege gedichten legde hij zijn gevoelens van weemoed en eenzaamheid behorende bij alledaagse zaken aan de dag, vaak tegen een idyllische achtergrond. In zijn latere werken dient de poëzie niet meer als troost, maar als een middel om algemene waarheden te bereiken. Zijn stijl is daardoor onpartijdiger geworden.

Een citaat uit een interview: "Ik zou wel bij het eeuwige landschap willen horen, maar tegelijk besef ik dat dat erg zou zijn. Je dankt de intensiteit van het leven aan het feit dat het voorbijgaat".

Zijn eerste dichtbundel was getiteld Onder het vee (1966). Meerdere bundels volgden. Kopland ontving in 1970 de Jan Campertprijs, in 1975 de Herman Gorterprijs, in 1982 de Paul Snoekprijs, in 1988 de P.C. Hooftprijs voor zijn gehele werk en in 1998 de VSB Poëzieprijs. Zijn bundels werden vertaald in het Frans, Engels en het Duits.