U keert om en gaat langs dezelfde weg terug, maar blijft nu rechtdoor lopen langs het talud van de snelweg. Dit pad (Overste Breulenweg) komt uit bij een viaduct. Hier gaat u onder de snelweg door en u krijgt dan de Oliemolen in beeld. Op een zuil rechts van de weg, vrij kort na het viaduct, treft u het gedicht:
De oorsprong van “de Oude Oliemolen” ligt vermoedelijk in de Middeleeuwen, maar dateert in elk geval van vóór 1551. Uit dat jaar komt de eerste schriftelijke (bewaarde) vermelding van het bestaan van de molen. In de eerste eeuwen deed de molen dienst als oliemolen. Er werden oliehoudende zaden geperst, vooral het zaad van de knolraap. Toen het gebruik van olie minder werd, schakelden veel molens over op het malen van granen. Vanaf circa 1830 deed ook de oliemolen dienst als olie- en graanmolen en vanaf circa 1850 zelfs alleen als graanmolen. Maar zij bleef luisteren naar de naam “de Oude Oliemolen. Sinds 3 augustus 1945 is de molen buiten gebruik. Op deze dag brak er in het riviertje het Geulke brand uit. Een grote hoeveelheid benzine, die de Amerikaanse bevrijders in het riviertje hadden achtergelaten, vatte die dag vlam. De brand verwoestte het molengedeelte met inbegrip van het houten onderslagrad. Twee jaar later werd het afgebrande gedeelte weer in zijn oorspronkelijke staat hersteld. Het gebouw werd echter niet meer als graanmolen ingericht, maar doet sindsdien dienst als boerderij en woonhuis.
U volgt na het bruggetje de weg naar links (Dellenweg) en komt uit bij “Uitspanning de Nachtegaal". U loopt langs het terras en buigt dan scherp naar links. Op de punt vindt u:
Wanneer u de weg in het verlengde van de Dellenweg blijft volgen (links het Geuldal, rechts hellingen) komt u na circa 600 m. uit bij de eerste zuil van Valkenburg. De gedichtenroute langs de Geul gaat namelijk verder door tot de plaats waar de Geul ons land binnenstroomt, door de gemeentes Valkenburg en Gulpen- Wittem. Meer informatie vindt u op www.gedichtenlangsdegeul.nl.
U neemt de scherpe bocht en houdt “Uitspanning de Nachtegaal” aan uw linkerhand. Deze weg leidt eerst over een brug, dan onder de A79 door en weer over een brug. Op de weg nabij de spoorwegovergang gaat u even naar links. Op de zuil voor het gebouw van de scholengemeenschap Stella Maris vindt u:
‘Kralen’ van Lotte Kemps (winnares van de Stella Maris dichtwedstrijd 2013).
Hierna gaat u even terug, steekt het spoor over en gaat onmiddellijk links de trap af. Na 250 m maakt de Gansbaan een bocht naar rechts. In deze bocht neemt u het voetpad dat naar links gaat, richting park. Op de hoek van de Kerksteeg en Markt/Kerkstraat heeft u zicht op de gotische Basiliek en het Proosdijklooster (nu appartementen), en vlak voor u ziet u de Vredeskapel met rechts de oude Kapelanie.
De Basiliek van het Heilig Sacrament te Meerssen is een pronkstuk van de Maasgotiek. Eerder stond op de plek waar zich nu het middendeel bevindt een kapel uit de Karolingische tijd. Tussen 1320-1340 bouwden Benedictijnen ('monniken van Reims') het lage koorgedeelte in gothische stijl. Het middendeel werd aan de gothische stijl aangepast. In 1465 was er brand in de kerk en in 1649 waaide de kerktoren gedeeltelijk om. In de jaren 1934-1938 werd de kerk volledig gerestaureerd en bovendien vergroot door Jos Cuypers, die ook het Proosdijklooster ontwierp en de Vredeskapel. In het koor van de Basiliek bevindt zich het zeer opmerkelijke en fraaie laatgotische Sacramentshuisje in torenvorm (1500). Het bewonderen waard zijn verder de prachtige gebrandschilderde ramen van de beroemde Meerssense kunstenaar Charles Eyck. In 1938 heeft Paus Pius X1 de kerk tot Basiliek verheven.
De Vredeskapel, naar een ontwerp van Jos Cuypers in historiserende stijl is gebouwd in 1942 ter inlossing van een gelofte: als er tijdens de mobilisatie voor de Tweede Wereldoorlog in Meerssen geen slachtoffers zouden vallen, zou er een kapel ter ere van Maria gebouwd worden.
Het Proosdijklooster, ook een ontwerp van Jos Cuypers, is gebouwd in 1937 nadat de Proosdij moest worden afgebroken in verband met de uitbreiding van de Basiliek. In 2006 is het klooster door de zusters verlaten. Het pand is nu opgenomen in een groter appartementencomplex.
U loopt 10 meter over het fietspad, en gaat direct daarna via een poortje aan de rechterkant het park in. U loopt over het pad onder de stenen poort door en houdt het pad aan, pal langs de vijver. U vindt u de zuil met het gedicht:
Het Proosdijpark, met vijver en eeuwenoude bomen, is ontworpen door tuinarchitect Lambert Freiherr von Fisenne. Hij veranderde de eerdere Franse tuin naar de mode van die tijd in een Engels landschapspark. Het park is in 2003 gerenoveerd.
De Gloriëtte is een theekoepel op een heuveltje, gebouwd in 1890 in een Neo-barokke stijl. Het monogram A S kunt U zien in de vensteromlijstingen. A.S. staat voor Amadee Stevens, de opdrachtgever, ook van het Proosdijklooster.
U wandelt even door en dan links langs de Gloriëtte (het theehuis op een verhoging) het park uit, bewondert even de Watervalderbeek langs de parkmuur, en u bent weer terug bij het station.